fruktoz intoleransı ne demek?

Fruktoz İntoleransı Hakkında Bilgiler

Fruktoz intoleransı, vücudun fruktozu (meyve şekeri) düzgün bir şekilde sindirememesi durumudur. İki ana türü vardır:

  • Herediter Fruktoz İntoleransı (HFİ): Nadir görülen, genetik bir metabolizma bozukluğudur. Fruktoz-1-fosfat aldolaz enziminin eksikliği veya işlevsizliği nedeniyle ortaya çıkar. Bu enzim eksikliği, fruktozun karaciğer, böbrekler ve ince bağırsakta birikmesine neden olur. Bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Eğer tedavi edilmezse karaciğer yetmezliği, böbrek yetmezliği ve hatta ölümle sonuçlanabilir.

  • Fruktoz Malabsorpsiyonu (Diyetle Alınan Fruktoz İntoleransı): Daha yaygın görülen bir durumdur. İnce bağırsakta fruktozun yeterince emilememesi sonucu oluşur. Emilim eksikliği, fruktozun kalın bağırsağa geçmesine ve burada bakteriler tarafından fermente edilmesine neden olur. Bu fermantasyon gaz, şişkinlik, karın ağrısı ve ishale yol açabilir.

Belirtileri

Fruktoz intoleransının belirtileri türüne göre değişiklik gösterebilir:

  • Herediter Fruktoz İntoleransı (HFİ) Belirtileri: Kusma, karın ağrısı, sarılık, büyüme geriliği, nöbetler, bilinç kaybı ve karaciğer yetmezliği gibi ciddi belirtiler görülebilir. Belirtiler genellikle fruktoz içeren gıdaların tüketilmesinden kısa süre sonra ortaya çıkar.

  • Fruktoz Malabsorpsiyonu Belirtileri: Şişkinlik, gaz, karın ağrısı, ishal, kabızlık ve mide bulantısı gibi sindirim sistemi sorunları yaygındır. Ayrıca yorgunluk, baş ağrısı ve konsantrasyon güçlüğü gibi belirtiler de görülebilir.

Tanı

Fruktoz intoleransının tanısı için çeşitli testler yapılabilir:

  • Herediter Fruktoz İntoleransı (HFİ) Tanısı: Genetik testler ve karaciğer biyopsisi ile teşhis edilebilir.
  • Fruktoz Malabsorpsiyonu Tanısı: Hidrojen nefes testi yaygın olarak kullanılır. Bu testte, hastanın fruktoz içeren bir solüsyon içtikten sonra nefesindeki hidrojen seviyesi ölçülür. Yüksek hidrojen seviyesi, fruktozun kalın bağırsakta fermente edildiğini gösterir.

Tedavi

Fruktoz intoleransının tedavisinde temel yaklaşım, fruktoz içeren gıdaların diyetten çıkarılması veya sınırlandırılmasıdır.

  • Herediter Fruktoz İntoleransı (HFİ) Tedavisi: Sıkı bir fruktoz, sakaroz ve sorbitol içermeyen diyet uygulanmalıdır.

  • Fruktoz Malabsorpsiyonu Tedavisi: Diyet değişiklikleri ve semptomları hafifletmeye yönelik ilaçlar kullanılabilir.

Önemli Not: Fruktoz intoleransı teşhisi ve tedavisi için mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

İlgili Kavramlar: